Mensen als zonnen en mensen als manen Xillan Macrooy

In Mensen als zonnen en mensen als manen neemt Xillan Macrooy je mee naar Paramaribo, waar de tweelingbroers Lanny en zijn broer samen opgroeien. Als kinderen tekenen en zingen ze, en worden ze zelfs bekend als zangduo. Maar naarmate Lanny ouder wordt, trekt hij zich steeds verder terug. Hij voelt zich geen zon — eerder iemand die thuishoort in de schaduw van de maan. Wanneer hij beseft wat zijn gevoelens voor zijn beste vriend werkelijk betekenen, komt hij in een periode terecht waar alles lijkt te verschuiven en betekenis verliest.

Macrooy schetst een kleurrijk, indringend coming-of-age verhaal dat op zintuiglijke wijze voelbaar maakt hoe het is om als Surinaamse queer jongen op te groeien in Paramaribo.

Worsteling

Het poëtische taalgebruik en de gevoeligheid waarmee Macrooy schrijft, maken dit boek bijzonder. Je volgt Lanny tijdens zijn worsteling met zijn identiteit, een zoektocht die voor veel jongeren — queer of niet — herkenbaar zal zijn. Tegelijkertijd is het verhaal gelaagd en specifiek in zijn culturele context, waardoor Lanny’s worstelingen extra betekenis krijgen.

Het boek is hoopvol, maar schuwt de pijnpunten niet: de eenzaamheid, de culturele verwachtingen, de onzekerheid over jezelf, en de soms schrijnende momenten die daarbij horen. Precies dat maakt het zo authentiek en emotioneel indrukwekkend.

Sranantongo

Wat deze roman onderscheidt, is het levendige, bijna muzikale taalgebruik. Macrooy schrijft niet alleen in het Nederlands, maar verweeft ook Sranantongo en Surinaams-Nederlands door zijn zinnen. Hierdoor ontstaat een rijke sfeer die het verhaal extra diepte en echtheid geeft.

Hoewel je over het algemeen door de context goed kunt volgen wat er bedoeld wordt, miste ik af en toe een vertaling. Macrooy legt in zijn nawoord mooi uit waarom hoe tot deze keuze kwam — en het draagt zonder twijfel bij aan de identiteit en ziel van het verhaal.

De thematiek van ‘je eigen identiteit vinden’ zien we vaker in literatuur, maar Macrooy weet er een nieuw, belangrijk perspectief aan toe te voegen. Hij laat zien hoe het is om als queer jongere in Suriname op te groeien, wat dat betekent binnen familie, cultuur en religie — en hoe het leven er vervolgens uit kan zien wanneer je als Surinaamse jongen in een stad als Amsterdam terechtkomt. Die overgang, die spanning tussen twee werelden, maakt het verhaal des te boeiender.

Cadans

Mensen als zonnen en mensen als manen is een indrukwekkend en poëtisch debuut dat nog lang nazindert. Xillan Macrooy schrijft met warmte, nuance en een prachtige cadans die perfect past bij het verhaal dat hij vertelt. Zijn roman is kleurrijk, ontroerend en vol cultuur, en biedt een waardevolle blik op queer zijn binnen de Surinaamse context.

Een absolute aanrader voor lezers die houden van kwetsbare coming-of-age verhalen, rijke taal en verhalen die een nieuw licht werpen op bekende thema’s. Hoewel het volwassen literatuur is, raad ik het boek ook zeker aan voor jongvolwassenen. De schrijfstijl laat dit zeker toe en het thema, de zoektocht naar je eigen identiteit, is iets waar veel jongvolwassenen herkenning in kunnen vinden.

Lees hier een fragment van het boek.